‘Luistervaardigheid’. Bekijk een willekeurige lijst van competenties en vrijwel zeker komt de competentie ‘luisteren’ erin voor. Niet voor niets, want luisteren is belangrijk. Niet alleen in beroepen waarin client-, medewerker- of klantcontacten belangrijk zijn, maar zeker ook in andere beroepen en (privé)situaties. Luistervaardigheid krijgt dus de verdiende waardering.
Maar hoe zit het met ‘vraagvaardigheid’? Het feit dat je nu wellicht denkt: ‘Bestaat dat woord überhaupt?’ zegt wellicht al genoeg. Bekijk maar weer eens die lijst van competenties en de kans is groot dat je er weinig vindt over vragen stellen. “Hoezo?” denk ik dan. Luisteren begint toch eigenlijk met het stellen van vragen.
Ik ben van mening dat, als je de goede vragen weet te stellen en oprecht nieuwsgierig bent naar de antwoorden, luisteren bijna als vanzelf gaat. Door een houding van verwondering aan te nemen en de ander tijd te geven om na te denken en te antwoorden, geef je ruimte aan het proces.
Tegen de mensen die bij mij komen voor loopbaancoaching, zeg ik altijd: ‘Ik heb de antwoorden niet, ik heb alleen de vragen.’ Ik probeer de vragen zo te stellen, dat mensen op een andere manier gaan nadenken over hun probleem, tot inzichten komen en op ideeën komen voor een mogelijke aanpak. Heel vaak hoor ik dan uiteindelijk: ‘Eigenlijk diep van binnen wist ik het al, maar nu hoor ik het mezelf zeggen.’ Dit is de kracht van vragen stellen. Als mensen ‘het’ zichzelf horen zeggen en de antwoorden zélf bedenken, dan gaan ze er veel sneller zélf mee aan de slag.
De juiste vragen stellen is een vaardigheid. Een vaardigheid waarin je steeds beter wordt door bewust te oefenen, te reflecteren en gebruik te maken van gerichte technieken. Het is telkens weer een uitdaging. Dat weet ik maar al te goed. Het is ook mooi om de effecten ervan te zien. Samen met Alke Vrieling werk ik bewust aan mijn eigen vraagvaardigheid en samen helpen wij, met OpStoom!, weer anderen met het verbeteren van hun vraagvaardigheid. Laten we er samen voor zorgen dat de competentie vraagvaardigheid de aandacht krijgt die deze verdient!
Geschreven door Loes de Blok